Jak kupić obligacje

Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach, mówi o tym, że obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Można je prościej określić jako dłużne papiery wartościowe, gdzie obligatariusz udziela pożyczki emitentowi. W Polsce nie mamy do czynienia z papierami wartościowymi obligacji w znaczeniu dosłownym – materialnym. Są to wyłącznie zapisy elektroniczne mogące znaleźć się w dwóch miejscach: Rejestrze Nabywców Obligacji lub Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych. Ze względu na rodzaj emitenta, obligacje możemy podzielić na trzy główne grupy: na skarbowe (emitowane przez Skarb Państwa), komunalne (emitowane przez jednostki samorządowe), korporacyjne (emitowane przez przedsiębiorstwa). Ponadto, można wydzielić obligacje emitowane przez instytucje międzynarodowe oraz obligacje emitowane przez banki i inne instytucje finansowe. Każde z tych obligacji mogą być dostępne na rynku pierwotnym, wtórnym bądź hurtowym.

Kupowanie dłużnych papierów wartościowych na rynku pierwotnym polega na kupnie bezpośrednio od emitenta. Przykładowo, obligacje korporacyjne są wykupowane od konkretnego przedsiębiorstwa, które je emituje. Jeśli chodzi o obligacje skarbowe, to są one emitowane cykliczne (co jeden lub trzy miesiące) za pośrednictwem agenta, którym musi być Dom Maklerski PKO Banku Polskiego. Co ważne, w tym przypadku nie jest konieczne posiadanie rachunku inwestycyjnego – wystarczy udać się do jednego z Punktu Sprzedaży Obligacji i przy pomocy dowodu osobistego dokonać kupna. Jest też możliwy zakup obligacji przez Internet za pomocą formularza dostępnego na stronach DBM PKO PB. Informacja o aktualnych wierzycielach państwa znajduje się w Rejestrze Nabywców Obligacji.

Drugim sposobem jest kupno obligacji na rynku wtórnym, czyli Giełdzie Papierów Wartościowych. Co istotne, tutaj niezbędnym warunkiem jest posiadanie rachunku inwestycyjnego w biurze maklerskim, gdyż obligacje nie muszą być kupowane bezpośrednio od emitenta, ale od ich aktualnego właściciela – giełda pozwala na handel obligacjami, czyli na ich kupno i sprzedaż. Na rynku pierwotnym dłużne papiery wartościowe są zazwyczaj oferowane co kilka miesięcy i wykupowane mogą być na określonych warunkach, natomiast na rynku wtórnym obligacje można swobodnie sprzedać i kupić dowolnego dnia, ze względu na stosunkowo dużą liczbę inwestorów. Warto tutaj wspomnieć o Catalyst, czyli rynku wtórnym dla obligacji korporacyjnych działającym na dwóch platformach – Giełdzie Papierów Wartościowych i BondSpot. Właściwie od 2009 roku, czyli od powstania Catalyst, możemy mówić o dynamicznym rozwoju rynku inwestycji w obligacje korporacyjne.

Na końcu należałoby również powiedzieć o obligacjach hurtowych. W przypadku obligacji skrawkowych, są one sprzedawane na przetargach, których prowadzeniem zajmuje się Narodowy Bank Polski. W przetargu mogą brać udział wyłącznie uczestnicy Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, czyli między innymi biura maklerskie. Co za tym idzie, inwestor mógłby je kupić na rynku pierwotnym wyłącznie przy jego pomocy. W przypadku obligacji korporacyjnych, kupno obligacji hurtowych może odbywać się na wcześniej wspomnianym rynku Catalyst, a dokładniej mówiąc na platformie BondSpot.

Sposób kupna obligacji zależy głównie od jej rodzaju, aczkolwiek można wyszczególnić trzy wspólne typu rynku – pierwotny, wtórny i hurtowy. Aby pojąć proces kupna należy więc na początek zaznajomić się z tymi możliwościami.